Τατόϊ η Ζωγράφου…

Ο Γεώργιος Α’ διάλεξε το Τατόϊ, αλλά δεν ξέχασε του Ζωγράφου…

Με αφορμή τον θάνατο του Κωνσταντίνου, τα Ανάκτορα του Τατοΐου επανήλθαν στη δημοσιότητα και πολλά --ιστορικά ή μη – γράφτηκαν ή ειπώθηκαν.

Στο πλαίσιο αυτών των αναφορών, ίσως ήταν θεμιτό να επισημανθεί κάτι το οποίο έχει περάσει απαρατήρητο από την αττικογραφία. Κι αυτό δεν είναι άλλο, παρά η επιλογή του Τατοΐου για να χτιστούν τα θερινά Ανάκτορα στα τέλη του προσπερασμένου αιώνα! Δηλαδή σε μία εποχή που η σημερινή πλατεία Συντάγματος ήταν… χωράφι!

Στην ‘’Βικιπαίδεια’’ μεταξύ άλλων αναφέρεται: «Το 1871, ύστερα από παρότρυνση του Ερνέστου Τσίλλερ, ο Βασιλιάς Γεώργιος Α’ αγόρασε το κτήμα, συνολικής έκτασης 20.000 στρεμμάτων, από την οικογένεια Σούτσου αντί τριακοσίων χιλιάδων (300.000) δραχμών». Και το πρώτο κτήριο των Ανακτόρων -η θερινή κατοικία του Γεωργίου Α’- κτίστηκε το 1889.

Η παρότρυνση του Τσίλλερ για να χτιστεί η θερινή κατοικία του Γεωργίου Α’ στην αρχαία Δεκέλεια (τοπωνύμιο πριν ονομαστεί Τατόΐ από τον Αλβανοβλάχο φύλαρχο Τατόη), είχε προκύψει μετά από σχετική διερεύνηση σε διάφορες περιοχές της Αττικής.

Ο μεγάλος αρχιτέκτων στο πλαίσιο της επιθυμίας του βασιλιά, για να αποκτήσει θερινά Ανάκτορα σε τόπο με ξηρό και υγιεινό κλίμα, αποφάσισε να… σφάξουν αρνιά σε διάφορες περιοχές, για να δουν σε ποια τοποθεσία το σφαγμένο αρνί θα βρωμίσει τελευταίο! Η τοποθεσία που ‘’κέρδισε’’ ήταν το Τατόϊ και η εναλλακτική ήταν η περιοχή Ζωγράφου!

Αν και του Ζωγράφου απείχε από το κέντρο της Αθήνας μόνον 3-4 χιλιόμετρα, ο Γεώργιος Α’ επέλεξε το Τατόϊ – κι ας απείχε 15 χιλιόμετρα!
Όμως ο βασιλιάς δεν παραμέλησε του Ζωγράφου και ‘’διαφήμιζε’’ την τοποθεσία στους κύκλους του, σε σημείο να αναγερθεί εκεί ένα… Καζίνο, το οποίο είχε την ''υψηλή'' πελατεία!

Αν και αυτό -για άγνωστους λόγους- δεν αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Ζωγράφου (!..), το Καζίνο υπήρχε -ως κτήριο- μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’60 στην περιοχή του παλαιού τέρματος των λεωφορείων, δηλαδή στον τέλος της λεωφόρου Παπάγου, εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το συγκρότημα πολυκατοικιών υπαλλήλων του ΙΚΑ…

Το Καζίνο δεν ήταν κανένα… χαμόσπιτο, αλλά ένα νεοκλασικό ημικύκλιο κτίσμα (ίσως του Τσίλλερ!) με κυκλικό προαύλιο, μαρμάρινο τοιχίο με γλυπτά και στη μέση μαρμαρόγλυφο σιντριβάνι. Ένας χώρος εντελώς παρατημένος, αλλά κατάλληλος για να παίζουν μπάλα τα παιδιά!

Η εν λόγω περιοχή έγινε κοινότητα στις αρχές του 1900, όταν δηλαδή άρχισε να πουλάει οικόπεδα ο κάτοχος και πανεπιστημιακός καθηγητής Ιωάννης Ζωγράφος. Από το 1920 άρχισαν να χτίζονται βίλλες, όπως π.χ. η βίλλα του Κώστα Ζωγράφου (σήμερα Παιδικός Σταθμός), η βίλλα Βοναπάρτη (σήμερα Συμβουλευτικό Κέντρο Οικογενειών του Δήμου Ζωγράφου), η βίλλα Βουγά, η βίλλα Νινού, η βίλλα Αγλατζιά, η βίλλα Βουτυρά (σήμερα Πνευματικό Κέντρο και Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο) και τόσες άλλες.

Όμως οι πλέον εμβληματικές βίλλες στου Ζωγράφου, εκτός αυτής του Κ. Ζωγράφου που δέσποζε στο πάρκο μεταξύ Παλαιού και Νέου Ζωγράφου, ήταν αυτή της Κοτοπούλη και η άλλη της Συριώτη.

Η μεν βίλλα της Μαρίκας Κοτοπούλη γνώρισε μεγάλες δόξες την εποχή που ζούσε η μεγάλη Ελληνίδα ηθοποιός και αφού πέρασε μία μακρά περίοδο ερήμωσης, στεγάστηκε εκεί το ΛΑ’ Αστυνομικό Τμήμα Ζωγράφου, όπου επί χούντας είχαν… διαπρέψει κάποιοι ασφαλίτες. Σήμερα είναι δημοτικό Κέντρο Πολιτισμού.
Η βίλλα Συριώτη (επί των οδών: Κουσίδη, Ευνομίας, Ηρώων Πολυτεχνείου) σήμερα δεν υπάρχει και στη θέση της έχει κτιστεί ένα θαυμάσιο Δημοτικό Σχολείο. Η βίλλα αυτή ανήκε σε στενή συγγενή της βασιλικής οικογένειας, η οποία ήταν Κυρία επί των Τιμών της Βασιλίσσης! Η κυρία Συριώτη, με τ’ όνομα!

Ευγενέστατη και αγαπητή στα παιδιά της γειτονιάς και πάντα μας έδινε τη μπάλα όταν έπεφτε στον κήπο της! Είχε εμφάνιση σαν την τηλεοπτική… μις Μαρμπλ και οδηγούσε (τότε!) ένα μικρό καφετί Ford Anglia. Την θυμάμαι πάνω στο τιμόνι να κατεβαίνει την Αντιφάνους - σαν σκηνή από αγγλική ταινία…
Τα καλοκαίρια η κυρία Συριώτη έδινε συχνά δεξιώσεις στον κήπο της με ‘’υψηλούς’’ προσκεκλημένους και λέγανε ότι έρχονταν ο Παύλος με τη Φρειδερίκη. Αυτό που βλέπαμε εμείς οι πιτσιρίκοι, είναι ότι η γειτονιά γέμιζε με… κουρσάρες και η μυρουδιά από τα μπιφτέκια έσπαγε μύτες! Όμως η οικονόμος της κυρίας Συριώτη, δεν μας άφηνε έτσι. Πηγαίναμε από την πλαϊνή πόρτα της οδού Ευνομίας και μας φόρτωνε με μπιφτέκια και σοκολατάκια!

Του Ζωγράφου είχε και ένα άλλο εμβληματικό κτήριο. Ήταν το ‘’Ζωγράφειον Δημοτικόν Σχολείον’’ - ένα νεοκλασικό που είχε θεμελιώσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος! Βρισκόταν απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Θεράποντος – εκεί όπου το σημερινό σχολικό συγκρότημα. Ήταν ένα σχολείο-μνημείο, όπου έμαθαν γράμματα γενιές και γενιές Ζωγραφιωτών. Τυχεροί όσοι είχαν διευθυντή τον φωτισμένο δάσκαλο και παιδαγωγό - τον κ. Μπραούζη.

Για να επιστρέψουμε στο ‘’βασιλικό’’ θέμα, στα χρόνια του Πεισίστρατου είχε κατασκευαστεί ένα υδραγωγείο -λίγο πιο πάνω από τη Μονή Καισαριανής- που έπαιρνε νερό από πηγή του Αγ. Ιωάννη του Θεολόγου και το ‘’έστελνε’’ στην Αρχαία Αγορά! Σε αυτό δε το εκκλησάκι λέγεται ότι πήγαινε τακτικά ο βασιλιάς Παύλος…

Στις αρχές του 20ού αιώνα έγινε μία αναπαλαίωση και παρέμβαση στο δίκτυο, τοποθετήθηκαν μαύρες μεταλλικές σωλήνες και το νερό ‘’πήγαινε’’ στα Ανάκτορα της Αθήνας!

Αυτές οι σωλήνες ήταν επιφανειακές και κατέβαιναν προς τη Μονή Καισαριανής, ακολουθούσαν παράλληλα τον δρόμο προς την Καισαριανή, έστριβαν δεξιά και πάνω από το νεκροταφείο Ζωγράφου και ‘’κατηφόριζαν’’, έως που έφταναν στη στάση ‘’Γέφυρα» του Ιλισσού ποταμού, όπου υπήρχαν στις όχθες του κάποια φτωχόσπιτα με λαμαρίνες. Στα μέσα του ’60 άρχισαν τα έργα και ο Ιλισσός σκεπάστηκε προς χάριν των λεωφόρων Παπανδρέου και Πάλμε… 

Από το τότε στο  σήμερα, από τον Γεώργιο Α’ στον Κωνσταντίνο Β’, από το Τατόϊ στου Ζωγράφου και η Ιστορία γράφεται κάπως έτσι. Με στοιχεία, αναφορές, καταθέσεις και θύμισες…

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΞΑΝΘΙΔΗΣ

 

Κωνσταντίνος.....

Χθέs το απόγευμα πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs''Κωνσταντίνος Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ .

Χθέs το απόγευμα πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'' που το 1991 φυγάδευσε στο εξωτερικό-επι κυβερνήσεως Κων. Μητσοτακη πατρός του σημερινού "υπεροχοτέρου και καλυτερότερου"πρωθυπουργού που "θαυμάζουν όλοι"-, θησαυρούς ανεκτίμητους , ιδιοκτησία του ελληνικού κράτους, απο τα θερινά ανάκτορα του Τατοΐου.

Θησαυρούς που φόρτωσε σε 6 νταλίκες με 9 κοντέινερς βάρους 32 τόνων που περιείχαν 1904 δέματα.

Μεταξύ αυτών ήταν και 271 πίνακες ανεκτιμητου αξίας τους οποίους πούλησε στο εξωτερικό σε επενδυτές τέχνης.

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'', που σε αγωγή του απέναντι στο ελληνικό δημόσιο ,αιτείτο αποζημίωσηs ύψουs 161,5 εκατομμυρίων ευρώ - για τη περιουσία του-και συμβιβάστηκε με μόλιs 13,5 εκατομμύρια κατόπιν δικαστικήs απόφασηs τα οποία και ειισέπραξε το 2003 απο τη ΔΟΥ Αχαρνών(εκεί που ανήηκει και το Τατόι).

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'' που το καλοκαίρι του 1965 με Γαρουφαλλιάδεs,Νόβεs,Μητσοτάκηδεs(αυτόs που μετά απο 26 χρόνια του επέτρεπε να κομίσει ειs τα ξένα ,δημόσια περιουσία),αποστασίεs,υποβάθμιση του Πρωθυπουργού Γ.Παπανδρεου και εμπνεόμενοs το ''κίνημα Ασπίδα'' άνοιγε τον δρόμο στη Χούντα και οδηγούσε στη μέγγενη και τα βασανιστήρια τον ελληνικό λαό.

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'' που όρκισε τη πραξικοπηματική κυβερνηση των συνταγματαρχών(δεν πρόλαβε να διοργανώσει το δικό του πραξικόπημα ''των στρατηγών)και αυτόs που έστελνε χαρμόσυνα τηλεγραφήματα στον Παπαδόπουλο ''επι τη διασωσει''-για την αποτυχημένη αποπειρα δολοφονίαs απο τον Παναγούλη-.

Άλλωστε σαν παίρνειs -στα ξένα-το βασιλικό καταπίστευμα μέχρι το 1973...τι άλλο να ευχηθείs.

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'' ,γόνοs τηs -δεύτερηs ξαδέλφη του Βασιλιά Παύλου- Φρειδερίκηs-,υψηλοβαθμου στελέχουs τηs ''νεολαίαs'' του Χίτλερ και εμπνευστή του σχεδίου ''Παιδουπόλειs'' με τα 28.000 παιδιά(ανταρτών,κομμουνιστών...) -που ακόμη τα βρίσκει η Χατζηβασιλείου στην Αμερική ,όπου και τα είχε εκχωρήσει (εναντι σοβαρού αντιτίμου)και όσα δεν δόθηκαν ,προσφέρθηκαν απο τα 16 τουs σαν εργατικό κεφάλαιο σε κλωστουφαντουργούs και άλλουs βιομήχανουs τηs εποχήs που ''στήριζαν'' την ''εξουσία'' -,αυτή που κήρυττε τον αντικουμμουνισμό και επισκεπτόμενη τη Μακρόνησο με τον Παύλο,εκθείαζε τιs ''σωφρονιστικέs μεθόδουs'' που εφαρμόζονταν,επέλεγε τον εθνάρχη αντί του Στεφανόπουλου σαν πέθαινε ο Παπάγοs, εξαφανιζε τον Αμπατιέλο,υπαγόρευε Νοβεs και πλήθοs άλλων ''βασιλικών ''ενεργειών (όπωs και η πεθερά τηs Σοφία που λειτουργούσε ωs πράκτοραs των συμφερόντων του αδελφού τηs Κάιζερ το '15) και αποτέλεσε τον ηθικό αυτουργό που όπλισε το χέρι του Γκοτζαμάνη και του Φον Γιοσμά και εκτέλεσαν τον Γρηγόρη Λαμπράκη.

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'', αδελφόs τηs Σοφίαs μαs που στον γάμο τηs το 1962 είχε 3.000 αριστοκράτεs Ισπανούs καλεσμένουs και 32 εν ενεργεία βασιλιάδες και πρίγκιπες και 109 εστεμμένουs ή πρίγκιπες έκπτωτουs και στοίχισε 2,800.000 δολάρια εποχήs,τότε που ο Καραμανλήs δήλωνε η "προίκα" εκφράζει "την συμμετοχή του λαού στο ευτυχές γεγονός",μετά την ψήφιση στη βουλή για προικώον αξίαs 30.000 χρυσών λιρών.

Τότε που την ίδια ωρα οι Ελληνεs φεύγαν με τα τραίνα για εργασία στη Γερμανία και οι φοιτητέs στο στο δρόμο απαιτούσαν ''προίκα στη Παιδεία και όχι στη Σοφία''.

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'', ανηψιόs του Γεωργιου του Βου(όs) που αποτέλεσε το ''διακύβευμα'' των Δεκεμβριανών και ωs άνθρωποs των Βρετανών τίμησε την αποστολή του.

Αγαπημένοs των Άγγλων,των ελευθεροτεκτόνων του Λονδίνου

( Wellwood Lodge),του Τσώρτσιλ(αν και τον θεωρούσε κρετίνο) και του Μεταξά.

Που τον 'διώξαν το 1924 με τον Παπαναστασίου,11 χρόνια μετά τον ξανάφερε ο δικτάτοραs και άνθρωποs των Άγγλων (αν και το βρήκε από τον Μπάλφουρ) Μεταξάs, και το 1946 με την ''Λευκή τρομοκρατία'' ξανακατσικώθηκε στον ελληνικό λαό.

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'',εγγονός του Κωνσταντίνου Ά(που πέθανε σαν σημερα πριν 100 χρόνια)...

που το 1916 μεσούντος του Α' Παγκόσμιου Πολέμου και η Βουλγαρία-και αφού ειχε πάρει το πράσινο φως απ' τους Γερμανούς-εισβάλει στην ανατολική Μακεδονία.

Στην Δράμα βρίσκεται το Δ' σώμα στρατού το οποίο αντί να αμυνθεί του πατρίου εδάφους μετά από ρητή εντολή του Βασιλιά Κωνσταντίνου, παραδίδεται αμαχητί στους Γερμανούς.

Αποτελεί μοναδική στην παγκόσμια ιστορία περίπτωση εθελοντικής αιχμαλωσίας στρατιωτών από ένα στρατό,που δεν βρισκόταν σε άμεση εμπόλεμη κατάσταση με τους αιχμαλώτους.

Και ίσως η μεγαλύτερη ενσυνείδητη προδοσία Έλληνα αξιωματούχου(αν και υπάρχει μεγάλοs ανταγωνισμόs αυτή η θέση).

Στους Γερμανούς δεν φτάνει η παράδοση και αποφασίζουν αυτό το σώμα στρατού να το στείλουν στη Γερμανία για μεγαλύτερη ασφάλεια.

Ο βασιλιάς το αποδέχεται και αυτό και ετσι ένα ολόκληρο Ελληνικό σώμα στρατού-7000 στρατιώτεs,μπαίνει στα τραίνα και μεταφέρεται στο Γκέρλιτς της Γερμανίας....

Μετά την ανακωχή των Γερμανών τον Νοέμβριο του 1918, οι βασιλόφρονες αξιωματικοί αρνούνται να επιστρέψει το Δ΄ Σώμα Στρατού στη «βενιζελική» πλέον Ελλάδα...

Η ουδετερότητα -Γερμανοφιλία του(η βασίλισσα Σοφία-με αρκετά ''ύποπτη'' στάση-,ήταν αδελφή του Κάιζερ) έκανε τουs συμμάχουs να τον θεωρούν τον πιο μισητό άνθρωπο στην Ευρώπη μετά τον Κάιζερ.

Στην επιστροφή του το 1920, υποβάθμισε τουs Αξ'κουs του Μικρασιατικού μετώπου, τοποθέτησε προσκείμενουs σε αυτόν και τα αποτελέσματα είναι γνωστά τηs Μικρασιατικήs καταστροφήs.

Χθέs το βράδυ πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs'',ανηψιόs του πρίγκηπα Ανδρέα(πεθερόs τηs Ελισσάβετ τηs Αγγλίαs)που γλύτωσε την εκτέλεση μαζί με τουs 6 στου Γουδή.

Ο Καψοκαλύβαs (απο τα χωριά των Τούρκων κατοίκων που έκαιγε) ,πoυ κουβάλαγε μαζί του βιεννεζικεs καρέκλες και σερβίτσια τσαγιού ,που την ώρα που χάναμε τη μάχη του Σαγγάριου(ο Παπούλαs τον είχε διατάξει να κινηθεί κυκλωτικά και αυτόs υποχώρησε-καθώs το θεωρούσε πιο ορθό-) και σαν ο απεσταλμένοs του Αρχιστράτηγου του μετώπου ,εκλιπαρούσε τον υπασπιστή του να τον ξυπνήσει απο τον βαρύ ύπνο,ο υπασπιστήs έλεγε πωs είχε ''ρητέs διαταγέs μα μην ξυπνήσει τον Πρίγκηπα για κανένα λόγο''.

Η μάχη χάθηκε,ο Κεμάλ αρχισε να επελαύνει,χιλιάδεs αιχμαλωτίστηκαν και ο Πρίγκηπαs κατάφερε να επιστρέψει σώοs και παρά την καταδίκη του σε θάνατο-,με παρέμβαση τηs Αγγλικήs βασιλικήs οικογενειαs και τη σιωπηλή συναίνεση του Βενιζέλου-ο Πλοίαρχοs Τάλμποτ παρέλαβε αυτόν και τη δύστυχη Αλίκη με τον μονοετή Φίλιππο(σύζυγο τηs Ελισσάβετ) και τουs φυγάδευσε με το πλοίο του.

Χθες το απόγευμα, πέθανε ο "τέως βασιλιάς", δισεγγονός του Γεωργίου του Α του Χριστιανου που έμαθε το 1864 πως θα αναλάβει καθήκοντα βασιλείας στην Ελλαδα, από την εφημερίδα που είχε τυλιγμένο το δεκαετιανο του στη στρατιωτική σχολή που σπούδαζε.

Χθέs το απόγευμα πέθανε ο ''τέωs βασιλιάs''Κωνσταντίνος Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ που κατά "Πέτσα" υπήρξε "ολυμπιονίκης, αξιωματικός, βασιλιάς και πάντα Έλληνας.

Ψάξτε να δείτε πως οι ολυμπιονίκες Ζαιμης και Εσκιζογλου,αθλητες μεγάλου διαμετρηματος(το πληρωμα του σκάφους που κέρδισε το χρυσό το 1960)," παραγκωνιστηκαν" από την αναφορά του γεγονοτος(ο διάδοχος επέλεξε ως αναπληρωματικο μέλος την αδελφή του Σοφία), προκειμένου να "περάσει ως βασιλικός οικογενειακος" αθλος".

Αναζητήστε τις επιδόσεις του διαδόχου στη στρατιωτική Ακαδημία και θα μειδιασετε.

Και το κυριότερο.

Όταν κλήθηκε να διαλέξει υπηκοότητα, επέλεξε τη Δανέζικη των προγόνων του και όχι την Ελληνική - Σαν Πρίγκηπας της Σπάρτης-, τίτλος που του είχε αποδοθεί).

Τέλος εποχής.

Όχι όμως και Λήθης.

Ειδικά, σαν ζούνε ακόμη άνθρωποι που υποφεραν από τις "επιλογές του",αυτού και του οίκου του.

Πάντα θα λυπάμαι σαν πεθαίνει ένας άνθρωπος.

Ποτέ όμως σαν πεθαίνει ένας βασιλιάς...

Συλλυπητήρια στην οικογένεια του.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΜΠΟΓΛΟΥ